Do Czcigodnego Brata
Jego Ekscelencji Arcybiskupa Stanisława Gądeckiego
Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski

Sto lat temu, w dniu 11 listopada, Polska odzyskała niepodległość. Wraz z zakończeniem I wojny światowej zamknął się okres dominacji rosyjskiej, pruskiej i austriackiej nad narodem, który przed rozbiorami współtworzył historię chrześcijańskiej Europy, wnosząc całe bogactwo własnej, szlachetnej kultury i duchowości. Odzyskanie suwerenności było okupione poświęceniem wielu synów Polski, którzy gotowi byli poświęcić swą wolność osobistą, swoje dobra, a nawet życie, na rzecz utraconej Ojczyzny. Dążenie do wolności „opierali na nadziei, płynącej z głębokiej wiary w pomoc Boga, który jest Panem dziejów ludzi i narodów. Ta wiara była oparciem również wtedy, gdy po odzyskaniu niepodległości trzeba było szukać jedności pomimo różnic, aby wspólnymi siłami odbudowywać kraj i bronić jego granic” (Jan Paweł II, 11.11.1998).

Wraz z Kościołem w Polsce i wszystkimi Polakami dziękuję Bogu za to, że wspierał swoją łaską i mocą kolejne pokolenia, i sprawił, że przed stu laty spełniła się ich nadzieja na wolność i nie utracili jej, mimo kolejnych, bolesnych doświadczeń dziejowych, związanych z II wojną światową, nazistowską okupacją komunistycznym reżimem.

Podejmując modlitwę św. Jana Pawła II, szczególnego świadka tego stulecia, proszę Boga o łaskę wiary, nadziei i miłości dla wszystkich Polaków, aby w jedności i pokoju dobrze korzystali z tak cennego daru wolności. Niech opieka Maryi, jasnogórskiej Królowej Polski, zawsze towarzyszy Waszej Ojczyźnie i wszystkim Polakom! Niech Boża Opatrzność darzy naród polski pokojem i pomyślnością teraz i w przyszłości! Boże błogosławieństwo niech zawsze będzie z Wami!

Franciszek
Watykan, 4 listopada 2018 r

Czcigodny Księże Proboszczu,

Drodzy mieszkańcy Jeleniej Góry, uczestnicy pogrzebu!

Wiadomość o tragicznym wypadku do jakiego doszło w sobotę 27 października w waszym mieście, wskutek którego zginęła Izabela i Grzegorz, wstrząsnęła nami wszystkimi i pobudziła do refleksji. Składam wyrazy współczucia dla całej Rodziny, bliskich i przyjaciół.

Wszystkim, których to tragicznie wydarzenie dotknęło bólem i tym, którzy z powodu zaniedbań odczuwają wyrzuty sumienia, składam wyrazy współczucia i upraszam Boga, o potrzebne światło.

W modlitwie proszę o dar życia wiecznego dla Izabeli i Grzegorza, a także o moc w przeżywaniu bolesnej straty dla Rodziny, przyjaciół i znajomych. Niech Pan Bóg będzie waszą siłą, rodzina ostoją, a wspólnota Kościoła oparciem duchowym.

Zapewniam o mojej duchowej łączności i z serca błogosławię.

Wasz Biskup

+ Zbigniew Kiernikowski

„Współcześnie [istnieje] zapotrzebowanie na ojców, którzy potrafią pełnić swoją rolę, łącząc czułość z powagą, wyrozumiałość z surowością, koleżeństwo z autorytetem” – między innymi te słowa Ojca Świętego Jana Pawła II cytują biskupi w liście pasterskim zapowiadającym XVIII Dzień Papieski. Będziemy go obchodzić w niedzielę, 14 października pod hasłem „Promieniowanie ojcostwa”.

Treść listu:

Umiłowani w Chrystusie Panu Siostry i Bracia!

Biblijny opis stworzenia Ewy, zaczerpnięty z Księgi Rodzaju, jest obrazem planów Boga względem człowieka. Bóg powołuje go do istnienia z miłości i jednocześnie ku niej kieruje (por. Familiaris consortio 11). Człowiek zaś, odkrywając zaszczepioną w nim przez Stwórcę potrzebę miłości, przeżywa ją we wspólnocie małżeńskiej. Jej sakramentalny i nierozerwalny charakter, jako związku pomiędzy mężczyzną i kobietą, potwierdził zaś Jezus w dialogu z faryzeuszami opisanym w odczytanej przed chwilą Ewangelii wg św. Mateusza. Małżeństwo w zamyśle Bożym staje się rodziną, gdzie małżonkowie podejmują rolę ojca i matki. Tematowi ojca chcemy poświęcić XVIII Dzień Papieski, który w jedności z papieżem Franciszkiem, będziemy przeżywali już za tydzień, w niedzielę 14 października, pod hasłem „Promieniowanie ojcostwa”.

I. Ojcostwo w Objawieniu według nauczania św. Jana Pawła II

Pełnię objawienia Boga jako Ojca przyniósł Jezus Chrystus. Jego wyjątkowa relacja z Ojcem opiera się na miłości, którą Bóg uroczyście wyznał swemu Synowi podczas chrztu w Jordanie (por. Mk 1,9-11) i w akcie przemienienia na górze Tabor (por. Mk 9,2-8). Chrystus w dialogu z Ojcem odpowiada na nią czułym słowem Abba (por. Mk 1,36), które możemy oddać jako Tato, Tatusiu, Drogi Ojcze. Tym wyrażeniem Pan Jezus ujawnia również najgłębszy szacunek wobec Ojca, pełną pokoju i wzajemnego zrozumienia więź oraz całkowite i dobrowolne oddanie siebie do ojcowskiej dyspozycji w dziele zbawienia. Według św. Jana Pawła II „istnieje wzajemność pomiędzy Ojcem i Synem w zakresie tego, co wiedzą o sobie (por. J 10, 15), tego, kim są (por. J 14, 10), tego, co czynią (por. J 5, 19; 10, 38) oraz tego, co posiadają” (Więź Jezusa z Ojcem – objawienie tajemnicy trynitarnej, Audiencja generalna, 10 marca 1999). Głęboka Ojcowsko-Synowska relacja rodzi pewność, iż Syn zawsze będzie wysłuchany przez Ojca.

Tajemnicę Boga jako Ojca, który stanowi wzór dla ojcostwa ziemskiego, ukazał nam św. Jan Paweł II w cyklu katechez wygłoszonych w 1999 roku. Za najważniejszą cechę ojcostwa Boga Papież Polak uznał „zdolność do nieskończonej miłości, do ofiarowania się bez zastrzeżeń i bez miary” (Więź Jezusa z Ojcem…). Wyrazem szczególnie głębokiej, trwałej i współczującej ojcowskiej miłości Boga wobec człowieka były zaś Jego zbawcze interwencje w dziejach Narodu Wybranego.

II. Św. Jan Paweł II o ojcostwie ludzkim

„Mężczyzna, ukazując i przeżywając na ziemi ojcostwo samego Boga – jak pisał św. Jan Paweł II wFamiliaris consortio – powołany jest do zabezpieczenia równego rozwoju wszystkim członkom rodziny. Spełni to zadanie przez wielkoduszną odpowiedzialność za życie poczęte pod sercem matki, przez troskliwe pełnienie obowiązku wychowania, dzielonego ze współmałżonką, przez pracę, która nigdy nie rozbija rodziny, ale utwierdza ją w spójni i stałości, przez dawanie świadectwa dojrzałego życia chrześcijańskiego” (FC 25).

Bezsprzecznie ojciec odgrywa istotną rolę w rozwoju osobowości dziecka, pozwalając mu odkryć jego tożsamość płciową, poczucie własnej wartości, a poprzez stawiane wymagania i wyznaczane obowiązki daje mu możliwość usamodzielnienia się w życiu. Stąd też św. Jan Paweł II wskazywał, iż „współcześnie [istnieje] zapotrzebowanie na ojców, którzy potrafią pełnić swoją rolę, łącząc czułość z powagą, wyrozumiałość z surowością, koleżeństwo z autorytetem” (Święty Józef – człowiek pracy i modlitwy, „L’Osservatore Romano” nr 3 (39) 1983).

Fundamentalny jest również udział ojca w procesie rozwoju wiary dziecka. Kształtuje bowiem ono obraz Boga poprzez przykład zachowań swojego ojca. Nawiązał do tego Ojciec Święty w swoim dziele pt. Dar i Tajemnica: „Nieraz zdarzało mi się budzić w nocy i wtedy zastawałem mojego Ojca na kolanach, tak jak na kolanach widywałem go zawsze w kościele parafialnym.” (Dar i Tajemnica,Kraków 2005, s. 23). Może dlatego też po latach Papież Polak pytał: „A wy, ojcowie, czy umiecie modlić się z waszymi dziećmi, z całą wspólnotą domową, przynajmniej od czasu do czasu? Wasz przykład — prawego myślenia i działania — poparty wspólną modlitwą jest lekcją życia (…) Pamiętajcie: w ten sposób budujecie Kościół” (FC 60). 

III.  Ojcostwo a patriotyzm

Ojcostwo silnie wiąże się z postawą patriotyzmu. „Ojczyzna – jak pisał św. Jan Paweł II w dziele pt.Pamięć i tożsamość – to poniekąd to samo, co ojcowizna, czyli zasób dóbr, które otrzymaliśmy w dziedzictwie po ojcach” (Pamięć i tożsamość, Kraków 2005, s. 66). Przeżywając setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, stawiamy sobie pytanie – jak to dziedzictwo zachować i przekazać? Odpowiedź wydaje się prosta i trudna zarazem – może się to dokonać przede wszystkim przez silną rodzinę. Dziś więc patriotyzm to troska o rodzinę opartą na silnym fundamencie miłości mężczyzny i kobiety, którzy odkrywają powołanie do macierzyństwa i ojcostwa, otwierając się na dar potomstwa. Przyjęcie daru życia, jak i obowiązek wychowania dziecka, spoczywają zarówno na kobiecie, jak i mężczyźnie. Z jednej strony ojciec nie może być tu wykluczany, z drugiej zaś – sam nie może zwalniać się z tej odpowiedzialności.

IV. Problemy i wyzwania współczesnych ojców

Dzisiaj, niestety, jesteśmy wielokrotnie świadkami kryzysu tożsamości ojca. Wiąże się on często z kryzysem męskości. Przejawia się przede wszystkim w niedojrzałości duchowej i emocjonalnej, w niezaradności oraz w braku pewności siebie. Niebezpieczna jest też postawa swobodnego używania życia oraz lęk przed zawieraniem trwałych związków i podejmowaniem decyzji na całe życie. Bolesne konsekwencje dla żony i dzieci rodzi sytuacja, gdy ojciec niejednokrotnie bardziej utożsamiają się z wykonywanym zawodem lub firmą niż własną rodziną. Nie można nie wspomnieć w tym miejscu o fizycznym braku ojca w rodzinie spowodowanym przez wyjazd w celach zarobkowych, a „jak uczy doświadczenie, nieobecność ojca powoduje zachwianie równowagi psychicznej i moralnej oraz znaczne trudności w stosunkach rodzinnych” (FC 25).

Karol Wojtyła w dramacie zatytułowanym Promieniowanie Ojcostwa wskazuje drogę do przezwyciężenia kryzysu ojcostwa: „Po jakimś długim czasie zdołałem zrozumieć, że nie chcesz, ażebym był ojcem, nie stając się dzieckiem. Dlatego właśnie przyszedł na świat Twój Syn” (Promieniowanie ojcostwa [w:] K. Wojtyła, Poezje i dramaty, Kraków 1999, s. 263). W Chrystusie stajemy się dziećmi naszego Ojca w niebie, samotność i niepewność ustępują miejsca więzi i poczuciu stabilizacji. Mężczyzna w ten sposób odkrywa autentyczny obraz Ojca, który może realizować swoim życiem, nawet w sytuacji braku właściwych wzorców wyniesionych z domu rodzinnego.

V. Przesłanie XVIII Dnia Papieskiego

Przeżywany już za tydzień XVIII Dzień Papieski jest okazją, aby wyrazić wdzięczność wszystkim ojcom, którzy gorliwie realizują trud wychowania swych dzieci, objawiając im tym samym Ojcostwo Boga. Jesteście przykładem i inspiracją dla tych, którzy poszukują wzorów do naśladowania. Naszym pasterskim sercem ogarniamy wszystkich, którzy w swoim życiu nie doświadczyli autentycznej miłości Ojca. Poprzez modlitwę Kościoła, głoszenie Słowa Bożego i doświadczenie wspólnoty pragniemy ukazać wam ojcostwo Boga, od którego bierze początek wszelkie ojcostwo na ziemi (por. Ef 3,15). Zachęcamy, aby mężczyźni poprzez pielęgnowanie synowskiej relacji do Boga dojrzewali do roli męża i ojca w rodzinie oraz w tym powołaniu nieustannie się doskonalili.

W trud wychowania młodego pokolenia Polaków włącza się już od osiemnastu lat Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Stypendia wypłacane blisko dwóm tysiącom uczniów i studentów z całej Polski pozwalają im rozwijać swoje dary i talenty. W przyszłą niedzielę, podczas kwesty przy kościołach i w miejscach publicznych, będziemy mogli wesprzeć materialnie ten wyjątkowy, konsekwentnie budowany przez nas wszystkich pomnik wdzięczności św. Janowi Pawłowi II. Wierzymy, że stypendyści będą w przyszłości świadkami wartości duchowych, rodzinnych i patriotycznych w duchu nauczania Papieża Polaka.

Na czas przeżywania XVIII Dnia Papieskiego udzielamy wszystkim pasterskiego błogosławieństwa.

Podpisali: Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi
obecni na 379. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski,
Janów Podlaski-Siedlce, 7-9 czerwca 2018 r.

Duszpasterstwo młodzieży i rodzin oraz kontynuacja zdecydowanych działań mających na celu ochronę małoletnich przed nadużyciami – to główne tematy komunikatu z 380. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski. 

380. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski miało miejsce 25 i 26 września w Płocku, z okazji obchodzonego w tym roku 450-lecia śmierci św. Stanisława Kostki, pochodzącego z diecezji płockiej. W komunikacie biskupi wyrazili wdzięczność bp. Piotrowi Liberze i diecezji płockiej za zaproszenie i gościnne przyjęcie.

„W trosce o odpowiedzialną i dojrzałą służbę młodym w Kościele, biskupi podjęli refleksję nad świadectwem życia i świętości św. Stanisława Kostki oraz nad aktualnymi wyzwaniami stojącymi przed duszpasterstwem młodzieży” – czytamy w komunikacie. Podczas obrad została przedstawiona analiza różnych form duszpasterskiej troski o młodzież w Polsce oraz tematyka wystąpień przedstawicieli Episkopatu Polski na Synodzie Biskupów w Rzymie.

Jeden z punktów komunikatu biskupi poświęcili trosce o duszpasterstwo rodzin w kontekście przesłania Ojca Świętego Franciszka ze Światowego Spotkania Rodzin w Irlandii. Biskupi podkreślili, że „małżeństwo oparte na prawie naturalnym, jako związek kobiety i mężczyzny, otwarte na życie i silne Bogiem jest drogą do rozwoju człowieka, umocnienia Kościoła i odnowy Ojczyzny. Natomiast z niepokojem odnotowano próby indoktrynacji dzieci i młodzieży w ramach różnorodnych projektów ideologii gender”. Biskupi zwrócili się z prośbą do rodziców, by czuwali nad wychowaniem swoich dzieci w szkołach i innych placówkach wychowawczych. Zaproponowali też, by Niedziela Świętej Rodziny była dniem modlitw o świętość małżeństw i rodzin oraz dniem odnowienia przyrzeczeń małżeńskich.

Biskupi podkreślili w komunikacie potrzebę działań mających na celu ochronę małoletnich przed nadużyciami. „Stanowisko w tej sprawie jest ciągle aktualne i niezmienne: zero tolerancji dla grzechu i przestępstwa pedofilii w Kościele i w społeczeństwie” – napisali. Jeszcze raz potwierdzili „swoją zdecydowaną wolę walki z tym grzechem i przestępstwem, podkreślając konieczność troski o ofiary i potrzebę budowania kultury zdolnej do zapobiegania takim czynom”. Przypomnieli, że w diecezjach prowadzone są prace nad programem prewencji nadużyć względem nieletnich, obejmującym  m.in. duszpasterstwo rodzin, wydziały katechetyczne, szkoły i przedszkola, wydziały duszpasterskie, Caritas, seminaria duchowne i formację permanentną kapłanów. Jak czytamy w komunikacie, biskupi podjęli decyzję o zebraniu danych statystycznych na temat tych nadużyć.

„Wiarygodne zgłoszenia obejmowane są dochodzeniem wstępnym, a ich wyniki przekazywane do Watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary. Postępowanie w tej kwestii jest również zgodne z obowiązującym prawem państwowym” –  napisali biskupi. W komunikacie zapowiedzieli również dokument ukazujący działania dotyczące ochrony dzieci i młodzieży w Polsce. Ma się on ukazać pod koniec listopada i będzie odpowiedzią na List do Ludu Bożego papieża Franciszka.

Ponadto biskupi poinformowali o obchodach 40. rocznicy wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża, która przypada 16 października br.

W roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, biskupi udzielili pasterskiego błogosławieństwa Polakom w kraju i za granicą. Zachęcili również do modlitwy różańcowej, szczególnie podczas zbliżających się nabożeństw październikowych.

BP KEP

Publikujemy pełną treść komunikatu:

Komunikat z 380. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski

W dniach 25-26 września 2018 r. w Płocku miało miejsce Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski. Obradami kierował abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski. Na początku obrad słowo do księży biskupów skierował abp Salvatore Pennacchio, Nuncjusz Apostolski w Polsce. W trakcie zebrania plenarnego biskupi modlili się w intencji Papieża Franciszka, nawiedzającego z apostolską posługą kraje bałtyckie.

Biskupi wyrażają wdzięczność bp. Piotrowi Liberze i Diecezji Płockiej za zaproszenie i bardzo gościnne przyjęcie w Płocku, w Roku św. Stanisława Kostki, pochodzącego z tej diecezji, patrona Polski oraz dzieci i młodzieży.

1. W trosce o odpowiedzialną i dojrzałą służbę młodym w Kościele, biskupi podjęli refleksję nad świadectwem życia i świętości św. Stanisława Kostki oraz nad aktualnymi wyzwaniami stojącymi przed duszpasterstwem młodzieży. W związku z tym zapoznano się z opisem warunków życia młodych Polaków i ich oczekiwaniami wobec inicjatyw Kościoła. Została też przedstawiona analiza różnych form duszpasterskiej troski o młodzież w Polsce, dzięki którym liczne grono młodych – poprzez zaangażowanie duchownych i świeckich – odkrywa oraz rozwija swoje uczestnictwo we wspólnocie Kościoła i w społeczeństwie. Zaprezentowano biskupom również tematykę wystąpień, które zostaną przedstawione przez Episkopat Polski na Synodzie Biskupów w Rzymie. Wystąpienia będą poruszały kwestie dotyczące wpływu ideologii ponowoczesności na młodych, konieczności ewangelizacji młodzieży oraz odpowiedzialności za dotarcie do nich poprzez szkolne lekcje religii i formy zaangażowania sportowego.

2. Biskupi zajęli się duszpasterstwem rodzin, które w zmieniającym się świecie jest podstawową troską Kościoła. Przypomniano pełne nadziei i radości przesłanie Ojca Świętego Franciszka ze Światowego Spotkania Rodzin w Irlandii. Biskupi podkreślili, że małżeństwo oparte na prawie naturalnym, jako związek kobiety i mężczyzny, otwarte na życie i silne Bogiem jest drogą do rozwoju człowieka, umocnienia Kościoła i odnowy Ojczyzny. Natomiast z niepokojem odnotowano próby indoktrynacji dzieci i młodzieży w ramach różnorodnych projektów ideologii gender. Biskupi kierują prośbę do rodziców, aby czuwali nad wychowaniem dzieci w szkołach i innych placówkach wychowawczych. Zaproponowali również, aby Niedziela Świętej Rodziny była dniem modlitw o świętość małżeństw i rodzin. Zachęcili, by w tym dniu w parafiach umożliwić wiernym odnowienie przyrzeczeń małżeńskich.

3. Dzieci i młodzież są stałą troską Kościoła, która wymaga m.in. działań mających na celu ochronę małoletnich przed nadużyciami. Stanowisko w tej sprawie jest ciągle aktualne i niezmienne: zero tolerancji dla grzechu i przestępstwa pedofilii w Kościele i w społeczeństwie. Podczas ostatniej sesji Rady Biskupów Diecezjalnych w sierpniu br., jak i podczas obecnego zebrania plenarnego, pasterze Kościoła w  Polsce jeszcze raz potwierdzili swoją zdecydowaną wolę walki z tym grzechem i przestępstwem, podkreślając konieczność troski o ofiary i potrzebę budowania kultury zdolnej do zapobiegania takim czynom. Obecna sytuacja – zgodnie ze wskazaniem papieża Franciszka wyrażonym w Liście do Ludu Bożego z 18 sierpnia 2018 r. –  wymaga kontynuacji działań. W związku z tym w diecezjach prowadzone są prace nad programem prewencji nadużyć względem nieletnich. Obejmie on poszczególne sektory i osoby nimi kierujące: duszpasterstwo rodzin, wydziały katechetyczne, szkoły i przedszkola katolickie, wydziały duszpasterskie, Caritas, seminaria duchowne i formację permanentną kapłanów. Kontynuowane są szkolenia związane z tą tematyką. Ponadto biskupi podjęli decyzję o zebraniu danych statystycznych na temat tych nadużyć.

Episkopat Polski od wielu lat podejmuje prace, których celem jest zdecydowane postawienie tamy nadużyciom wobec dzieci i młodzieży. Opracowane zostały zasady reagowania na zło. Wiarygodne zgłoszenia obejmowane są dochodzeniem wstępnym, a ich wyniki przekazywane do Watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary. Postępowanie w tej kwestii jest również zgodne z obowiązującym prawem państwowym. W kontekście zaś Listu do Ludu Bożego Papieża Franciszka, Konferencja Episkopatu Polski przygotowuje na koniec listopada dokument ukazujący działania dotyczące ochrony dzieci i młodzieży w Polsce.

4. Dnia 16 października br. będziemy obchodzić 40. rocznicę wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża. Szczególnie w tym dniu zachęcamy do dziękowania Panu Bogu za pontyfikat św. Jana Pawła II oraz do modlitwy w intencjach Papieża Franciszka i całego Kościoła katolickiego.

W roku 100-lecia odzyskania niepodległości, biskupi błogosławią Polakom w kraju i za granicą, powierzając Maryi Stolicy Mądrości, studentów i wykładowców, którzy rozpoczynają nowy rok akademicki. Jednocześnie zachęcają do modlitwy różańcowej, szczególnie podczas zbliżających się nabożeństw październikowych.

Podpisali: Pasterze Kościoła katolickiego w Polsce
obecni na 380. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski

1. Jako Biskupi Rady Konferencji Episkopatów Europy zebrani na Zgromadzeniu Plenarnym w Poznaniu, obradujący na temat ducha solidarności w Europie, pragniemy przede wszystkim wyrazić naszą bliskość wobec Ojca Świętego Franciszka, zapewniając o naszej modlitwie, dziękując mu za cenne przesłanie, które skierował do naszego zgromadzenia oraz za zwołanie na luty 2019 roku Przewodniczących Konferencji z całego świata, aby podjąć wspólną refleksję nad nadużyciami wobec nieletnich. W swoim przesłaniu Papież zachęca nas do umocnienia więzi komunikacji i komunii między Kościołami europejskimi, zwracając szczególną uwagę na nowe pokolenia. Naszą głęboką wdzięcznością obejmujemy Archidiecezję Poznańską i jej Arcybiskupa Stanisława Gądeckiego, dziękując za to, że w najlepszy możliwy sposób zadbali o przebieg naszego dorocznego zgromadzenia plenarnego. To, że odbyło się ono w Poznaniu wskazuje na odnowione zaangażowanie na rzecz promowania ludzkiej i chrześcijańskiej wartości jaką jest solidarność. Europa, bowiem, po tym jak była tragiczną sceną dwóch wojen światowych, musi rozwijać ducha wzajemnego zrozumienia i współpracy, oddychając swymi dwoma chrześcijańskimi płucami – wschodnim i zachodnim – dobrym powietrzem solidarności.
2. Nasza misja Pasterzy wiedzie nas do ludzi, a nasze serca przyjmują krzyk wielu cierpień fizycznych i moralnych, tych bliskich jak i tych dalekich. Wszystko odbija się w nas głębokim echem, czasem radości a czasem również bólu. Pośród wielu tematów, zwróciliśmy naszą uwagę na kwestię solidarności. Zatrzymaliśmy się nad tematem wolontariatu, którego strukturę zilustrował nam ks. dr Wojciech Sadłoń, któremu z serca dziękujemy. Wolontariat porusza miliony chrześcijan w Europie i prezentuje się jako zjawisko rozległe i powszechne, będące w stanie dotrzeć ze szczególnym dynamizmem dobroczynności do tak wielu ubogich i żyjących na marginesie, którzy są obecni w naszych dostatnich społeczeństwach. Chodzi o bardzo żywą gałąź naszych Kościołów, które poprzez chrześcijan zaangażowanych w wolontariat są w stanie być jak dobry Samarytanin z przypowieści ewangelicznej. Wobec chrześcijan zaangażowanych w wolontariat – począwszy od tego zorganizowanego i ujętego w struktury, aż po ten spontaniczny i okazjonalny – pragniemy wyrazić naszą bliskość, nasze dodające otuchy wsparcie, naszą wdzięczność.
3. Pragniemy, aby konieczna formacja była głębsza i bardziej organiczna, bo takie są dzisiaj wymogi, począwszy od formacji duchowej jako przynależności do Chrystusa Pana: im bardziej karmimy się Jego Słowem i sakramentami, tym bardziej rozwija się potrzeba dobroczynnego działania i jakość świadectwa. Jesteśmy głęboko przekonani, że doświadczenie wiary i służba miłosierdzia muszą być ze sobą ściśle powiązane dla dobra wszystkich i dla dobra stworzenia. Będąc świadomymi, że jest to droga do wyjścia naprzeciw tak wielu braciom i siostrom, którzy są w potrzebie, ale również do ożywienia naszej aktywności duszpasterskiej i do ewangelizowania, jak pisze Papież Franciszek wEvangelii Gaudium, także środowisk nowego ubóstwa: brak poszanowania dla życia, rozbicie rodziny, narzucanie kultury gender, ograniczanie wolności, także tej religijnej, migranci i uchodźcy. Wpisuje się w to także temat dialogu ekumenicznego i międzyreligijnego, oraz dialogu obywatelskiego – tak koniecznych w tym delikatnym czasie, jaki przeżywa nasz Kontynent z powodu rosnących w nim napięć. Także na tym froncie chrześcijanie zaangażowani w wolontariat mogą pielęgnować istotne wspólne działania w ramach odnowionej solidarności na rzecz sprawiedliwości, pokoju i zasady pomocniczości.
4. Solidarność jest odbiciem miłości trynitarnej: każdy człowiek pochodzi bowiem z łona Trójcy Świętej i nosi jej obraz, który nadaje mu nieporównywalną i nienaruszalną godność. Jako Kościół jesteśmy wezwani do ciągłego nawracania się na miłość trynitarną, aby przeżywać solidarność i służbę przede wszystkim jako wymianę darów duchowych właściwych tradycjom chrześcijańskim i katolickim Kontynentu. W tym punkcie, korzystając z tego co pojawiło się w czasie obrad naszego gremium, winny zostać wypracowane dalsze drogi współpracy między Kościołami.
5. Biskupi rozmawiali również o zjawisku migracji w świetle zróżnicowanych sytuacji oraz wyborów poszczególnych rządów oraz w świetle Ewangelii. Nie jesteśmy ekspertami od geopolityki, ale jako Pasterze jesteśmy razem z naszymi wspólnotami w każdych okolicznościach. Podkreślamy wielką złożoność tego zjawiska, ale stwierdzamy za Ojcem Świętym Franciszkiem, że solidarność jest właściwą i niezbywalną drogą stawiania czoła problemom narodowym, międzynarodowym i światowym. Składa się na nią przyjęcie, integracja oraz każda możliwa forma. Kultura indywidualistyczna, która zdaje się przeważać jako „jedyna myśl”, prowadzi do wizji „ekonomistycznej”, w której solidarność nie ma domu, najsłabszych postrzega się jako ciężar, a imigrantów jako obcych.

Prośmy Matkę Bożą Bolesną, której wspomnienie obchodziliśmy w czasie tego Zgromadzenia, o łaskę ochrony Kontynentu europejskiego oraz o to by Swą macierzyńską opieką podtrzymała nasze postanowienia.

Poznań, 17 września 2018 r.